محمد اسکندری ::
دوشنبه 87/1/19 ساعت 12:59 عصر
منشاء آواز فلامنکو به طور دقیق مشخص نیست . بطوری که در مورد این مطلب اثناد و مدارک زیادی در دسترس نیست
اما به نظر می رسد این نوع موسیقی ابتد ا در قرن هجدهم و در اندلس ظاهر شد . (سه ناحیه مشخص یعنی Jerez ( خرز ) ، cadiz ( کادیز) و sevilla سویا) به طوری که در نابسامانی و فقر متولد شد و توسعه یافت.
اولین آوازی که به طور صحیح می تواند فلامنکو نامیده شود به نام tona ( تونا ) است که سبکش برگرفته از آوازهای مردمی می باشد این آواز حتی هم اکنون نه تنها در اندلس بلکه در دیگر نواحی اسپانیا موجود است . کلمه ای که مخفف tanada ( tune ) است و برای مشخص کردن هر آوازی در نواحی کشور استفاده می شد
بدون شک فلامنکو ی اولیه یک فرم ساده ای برای روشن کردن و حتی متمایز کردن اتحادیه ها و ریشه های فامیلی بود و در پاتوق های شبانگاهی مملو از مسافران اندلسی که عمدتا قاچا قچیان ، روسپی ها ، فروشندگان دوره گرد و مغازه داران بودند اجرا می شد . هنگامیکه آنها بعد از کا ر روزانه و برای استراحت همدیگر را ملاقات می کردند . البته در یک ترکیب عجیب و غریب !!
بعد ها به دلیل موفقیتی که اولین خواننده ها در اجرای همین مجامع داشتند ، کم کم باعث حرفه ای شدن خودشان و موسیقی شان شد . این پیشرفت چشمگیر باعث شد تا صاحبان مسافر خانه ها و مالکین خانه ها و کافه ها برای گرمی بازار خود به فکر استخدام این افراد یعنی خواننده ها که از اقشار فقیر جامعه بودند بیفتند . در طول این دوره خوانندگان برای همراهی آوازشان گیتار می آوردند ، تا آنجا که آواز فلامنکو به یک فرم حرفه ای از موسیقی و آواز تبدیل شد البته فرمی جذاب ، تماشایی و مردم پسند در خلال دوره رمانتیک ( بعد از سال 1825 ) اسپانیا میزبان مسافرانی از کشورهای ایتالیا فرانسه و انگلیس بود . این مسافران همگی د ر جستجوی یک فضای زیبا و در عین حال قدیمی و فلکولوریک آن بودند در این میان موسیقی فلامنکو بود که خود نمایی می کرد .
بارها دسته های فلامنکو در شهرهای مهم اندلس سازماند هی می شد ، حتی توریست ها یی که به اندلس سفر می کردند این مطلب را در سفر نامه هایشان با ذکر نام آورده اند . فلامنکو د ر آن زمان بیش از پیش در مجالس خصوصی حضور پیدا می کرد ، در جشنها ، مناسبت ها و موقعیت هایی مثل نمایشگاه ها که معامله کنندگان آن بعد از یک تجارت خوب ، با جیب های پر پول برای دیدن و شنیدن این موسیقی می آمدند جای خود را باز می کرد . مردم هنوز اسامی مربوط به این دوره ها را به صورت سینه به سینه بیان می کنند از جمله tioluis el la Juliana ( واژه tio د راینجا معنی دایی یا عمو نمی دهد و یک واژه روستایی و در عین حال محترمانه بود Juliana هم میتواند مادرش باشد یا همسرش ) از خوانندگان مشهور بعدی میتوان به tioluis el cautivo ( به معنی زندانی )،juanmacarron Vicente و غیره اشاره کرد . شخصی به نام chronicles در آن زمان از اسامی دیگری هم یاد کرده همانند :el planeta ، el filio ، el jerezano ، marinade lasnivees ، la perla و juande dios .. با پیدایش این جنبش آوا زهای مردم ساکن اندلس به سمت فلامنکو سوق داده شد مثل بعضی ازدستگاه ها همانند: granadinas ، malagunea ، fandangos ،rondena Serrana ، tangos و mirabaras .
به موازات این تحولات، حرکت تازه دیگری متولد شد و آن فستیوال های gipsy در گرانادا بود که برای خارجی هایی که به این جشن می آمدند طراحی شده بود در اواسط قرن نوزدهم هنگامی که کافه های موسیقی در سراسر اروپا رواج پیدا می کرد ، اندلس هم از این حیث مستثنی نبود
در آنجا به آوازهای مردمی و رقصیدن توجه بیشتری می شد چرا که آوازها و رقصها وجهه خارجی به خود گرفته بود و کم کم در کافه ها و قهوه خانه ها رواج پیدا می کرد . در ابتدا رقصیدن نسبت به آواز خواندن متداول تر بود ولی در طول دهه 70 آواز مهمتر از رقصیدن شد
اولین کافه موسیقی ( café cantane ) در los lombarados شهر سویا در سال 1847 گشایش یافت فلامنکو یک قست اعظم از این نمایش بود که در ردیف کمدی ها و تئاترها یا zarzuela (اپراها به سبک اسپانیایی ) جای داشت تعداد این کافه ها بالغ بر سیصد عدد بود و به سختی استانی پیدا میشد که این نوع کافه ها در آن وجود نداشته باشد . البته بیشتر این کافه ها در شهر مادرید ، جائیکه اکثریت آدم ها ، بارسلونی کادیزی ، خرزی ، سویایی و مالاگایی بودند وجود داشت .
30 سال آخر قرن نوزدهم به عنوان دوره طلایی فلامنکو نامیده می شود . چرا که به قدری این موسیقی در سراسر اسپانیا گسترش پیدا کرد که حتی تالارهای اجرا موسیقی هم برای اجرا و نمایش فلامنکو به این کافه ها پیوستند
پایان قسمت اول .............ادامه دارد
نوشته های دیگران()