محمد اسکندری ::
چهارشنبه 87/1/21 ساعت 1:6 عصر
بزرگداشت سلطان اپرا در تهران برگزار شد
سریر: پاواروتی نسلی از موسیقی ملی جهان بود
توسکانو: مفهوم واقعی هنر، باقی گذاشتن آثار بهیاد ماندنی در ذهن است
ایتالیاییها پس از گذشت 20 روز از درگذشت سلطان اپرای جهان مراسمی در تهران برگزار کردند که به بزرگداشت لوچانو پاواروتی اختصاص داشت.
به گزارش خبرنگار بخش موسیقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در این مراسم که عصر روز گذشته برگزار شد، پس از پخش نماآهنگی از اپرای لوچانو پاواروتی، روبرتو توسکانو - سفیر ایتالیا در ایران - عنوان کرد: یادآوری از فردی که دیگر در کنار ما نیست واقعهی ناخوشایندی را در ذهن تداعی میکند. اما قصد ما تنها یادآوری کسی که از میان ما رفته نیست، بلکه بیدارنگهداشتن یاد او در ذهنهاست. مفهوم واقعی هنر نیز در همین باقی گذاشتن آثار و اثری بهیاد ماندنی در ذهن است.
سفیر ایتالیا در ایران گفت: متاسفانه در جهانی که همواره خط جداکنندهای میان فن و هنر، شعر و صنعت و اقتصاد و هنرهای مردمی رسم میشود و این تفاوتها بهجای اینکه ما را به هم نزدیک سازد، مایه اختلافی را فراهم کرده است.
او همچنین با اشاره به اشتراکهای فرهنگی میان ایران و ایتالیا اظهار کرد: لئوناردو داوینچی یکی از افرادی است که در معرفی کشور متبوعه من به جهانیان بسیار شاخص بود. او در واقع پیشرو در فناوری جهان زمانهی خود بود که علاوه بر پدیدآوردن دستمایهی بسیار انسانی، آینده را نیز در پیشرو ترسیم میکرد و در عین حال هنرمند چیرهدستی هم بود.
توسکانو با بیان اینکه یکی از دستآوردهای کشور متبوعه من به جهان این است که خط جداکنندهای میان هنر و پدیدههای هنری و فناوری روز قایل نمیشود، گفت: ما با افتخار بسیار به هنرمندان خود مینگریم و میدانیم هر وقت هنرمندی به این چنین قله هنری دست یافت، هنرمند به کشور خاصی تعلق ندارد، بلکه متعلق به همه جهان است.
سفیر ایتالیا در ایران با یادآوری اینکه اپرا بهعنوان نوعی بیان هنری در ایتالیا ظهور یافت و در قرن نوزدهم به اوج شکوفایی خود رسید، اضافه کرد: وقتی سخن از اپرا میشود تداعیگر صدایی در ذهن بشر است که دربر گیرنده انسانهاست.
روبرتو توسکانو افزود: اپرا در دوران بلوغ و رشد خود بسیار جنبهی مردمی یافت؛ اما همزمان هنرهای دیگر مانند تئاتر را نیز در کنار خود وارد جریان هنری کرد. بهعقیدهی برخی افراد این جنبه عرفانی رفته رفته در طول زمانه دچار دگردیسی شد. اکنون میتوان گفت که در واقع هنر سینما یک نوع بیان هنری ناظر بر چنین روشی است.
او با بیان اینکه اپرا در ایتالیا در زمانی برای جوانان نیز بهعنوان دشواری ذهنی تلقی میشد، افزود: اپرا جنبهای از هنر است که تعلق به گذشته دارد. در چنین برههای پاواروتی نمود بیشتری مییابد؛ چراکه دستآوردهای هنری اپرایی خود را بهعنوان پلی برای برگزاری ارتباط و ایجاد پیوند میان نسلهای مختلف به جهانیان معرفی و نسلهای نوین را به این هنر جلب کرد.
پروفسور توسکانو در توضیح تواناییهای این خواننده ایتالیایی تشریح کرد: پاواروتی توانست مرزهای فکری و جغرافیایی را پشت سر بگذارد و تعلق خود را به مجموعه جهان معرفی کند و از اینرو به او شهروند بزرگ کشور متبوعه و از سوی دیگر شهروند این دهکده جهانی میگویند.
سفیر ایتالیا در ایران که سخنانش توسط رامسین بیتجم ترجمه میشد، در ادامه بیان کرد: یادآوری درگذشت پاواروتی برای من دستمایه فکری بسیاری فراهم آورد؛ چراکه همزمان این فکر را تداعی کرد که این احساس تعلق جهانی در ایران بسیار خوب نمود یافته است و پل ارتباطی بین مردم ایران و ایتالیا برقرار کرده است.
او به میهماننوازی و گشادهرویی ایرانیان در جنبههای مختلف و به ویژه جنبههای فرهنگی اشاره و اظهار کرد: ایرانیان در برابر تمام خارجیها و بهویژه ایتالیایی بسیار مهماننواز هستند، بسیاری از کسانی به ایران آمدند، هنگام ترک ایران احساس مشترک علاقه و شیفتگی به این خاک داشتند.
توسکانو در عین حال اذعان داشت، نمیتوان انکار کرد که در برهه زمانی دشواری و خطرناکی از نظر بینالمللی قرار داریم؛ تردیدی ندارم که بر اثر تماسها و شناخت مشترک بیشتر میتوان بر این خطرات و دشواریها فایق آمد، اما نباید فراموش کرد که فرهنگ اگرچه جنبه فردیتی و به فرد خود ما متعلق است، اما فرهنگ جنبه گروهی نیز دارد و به همگان تعلق دارد و این غنی کردن فرهنگ است که به ما کمک میکند. برای این نکته نیز باید سپاسگذار پاواروتی باشیم.
در ادامه این مراسم محمد سریر - آهنگساز و رییس هیات مدیرهی خانهی موسیقی - نیز با اشاره به زبان موزیکال ایتالیایی و اینکه چرا پاواروتی در سراسر دنیا به محبوبیت دست یافت، افزود: اگر به تاریخ هنرهای دیگر بازگردیم میبینیم که هنرمندانی که جامعیت بیشتری داشته و ابعاد بیشتری را از وجوه مختلف علم و هنر میدانستند، ماندگار شدند و شخصیت فردی ماندگاری را منهای آوازشان برجای گذاشتند.
او تاکید کرد: در واقع همانطور که بتهوون بهعنوان سمبلی از موسیقی جهانی شناخته میشود، پاواروتی نیز سنبلی در هنر آواز است. ممکن است کسی حتا کارهای بتهوون را نشینده باشد، اما همگان اسم او را تداعیگر موسیقی ماندگار میدانند.
رییس هیات مدیرهی خانهی موسیقی با بیان اینکه در تاریخ موسیقی جهان افراد زیادی نبودند که به چنین جایگاهی دست یافته باشند، عنوان کرد: یکی از وجوه ممیزهی شهرت تاثیر صدای پاواروتی در موسیقی جهانی همین جامعیت و نزدیکی فرهنگی در موسیقی ایرانی با ایتالیاست. ایتالیا و ایران هر دو بهعنوان تمدنهایی قدیمی نوعی نزدیکی و تشابه در حوزههای هنر با هم دارند که این پیوندها گرههای محکمی بین ملتها بهشمار میرود.
سریر تصریح کرد: واقعیت اینست که پاواروتی در اصل خواننده اپرا بود. خواننده اپرا در ایران حتا در دورهای که اپرا اجرا میشد، تنها افراد مشخصی خواستار آن بودند، اما از سویی طبقات مختلف مردم و گروههای سنی گوناگون در ایران، پاواروتی را میشناسند و صدای او را دوست دارند، در حالی که شاید با مقوله اپرا آشنایی ندارند و یا ممکن است به آن علاقهمند هم نباشند.
او همچنین با تاکید بر اینکه پاواروتی بر اصالت و هویت خود پایبند بود، اظهار کرد: آثار پاواروتی در حوزه موسیقی ناپولیتهاند که نوعی موسیقی فولکور و بومی ایتالیاتی است و بسیار تاثیر گذار بر ملت ایران و نسلهای مختلف بوده است.
رییس هیات مدیرهی خانهی موسیقی ایران دربارهی وجه مفید و متمایز پاواروتی، گفت: وجه ممیزهی او دور شدن از نوعی موسیقی غربی و دانش اپرا بود. کسانی که در گذشته در این حوزه فعالیت میکردند، عموما با کسانی که از ژانرهای مختلف موسیقی را ارایه میدادند، فاصله میگرفتند. پاواروتی در واقع این سد را شکست و وارد حوزهای شد که به نسلهای جدید تعلق داشت و توانست خود را در دل آنها جا دهد و موسیقی توانا و کامل را به آنان نشان داده و در ذهنشان بگنجاند.
او افزود: ما سمبلی از موسیقی یک کشوری را از دست دادیم که نسلی از موسیقی ملی جهان بود و در واقع در حوزه آواز نوعی جهانی وطنی را ارایه میداد.
سریر جایگاه پاواروتی را بهویژه از نظر آموزشی بسیاری مهم دانست و افزود: پاواروتی از جنجالهای حوزه هنر دوری جست و فکر و فعالیت او در حوزه پیشرفت کارش بود. وقتی با بیوگرافی این هنرمند مواجه میشویم، میبینیم که همه زندگی او تلاش برای ارتقای کار و اندیشههایش در حوزهی موسیقی و هنر بود.
در ادامه این مراسم پس از خواندن یادداشتی دربارهی پاواروتی از عطاءالله مهاجرانی - وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی - قطعات "برگشتن به سوی سورنتو"، "جرینگ جرینگ زنگها"، "مامان" و... پخش شد.
بر اساس اعلام، این متن در وبلاگ مهاجرانی منتشر شده بود.
پس از آن نیز شعری در وصف پاواروتی از پگاه مصلح خوانده شد.
در پایان این مراسم که در مجتمع فنی تهران برگزار میشد، بخشهایی از اجراهای پاواروتی نیز بهنمایش درآمد و دفتر یادبود پاواروتی از سوی سفارت ایتالیا برای امضا در اختیار حاضران قرار گرفت. این دفتر به ایتالیا برده خواهد شد.
نوشته های دیگران()